.webp){kind=icon}
Beograđanin za kojeg se priča da je vozio neregistrovani "hyundai" od 500 evra, sakupio je kao pasionirani ljubitelj starih automobila zavidnu zbirku četvorotočkaša tokom više decenija.
Bratislav Petković, bivši ministar kulture i reditelj, posedovao je vrednu kolekciju automobila koja je privremeno ostala bez krova nad glavnom i sada je razbacana po privatnim lokacijama širom Beograda. Reč je o kolekciji od oko 100 automobila, od čega je polovina bila u zgradi Muzeja automobila i činila je oko 60 odsto postavke. Međutim, zbirka je iseljena iz Ulice Majke Jevrosime, a nova lokacija za oldtajmere postaće Muzej nauke i tehnike na Dorćolu.
Iako se ne zna tačno koliko zbirka vredi, ona sadrži primerke velike istorijske vrednosti, poput automobila koje su vozili nekadašnji predsednik SFRJ Josip Broz Tito, ali i premijer Zoran Đinđić, automobil sa kraja 19. veka i far automobila u kome je ubijen kralj Aleksandar.
Opširnije
Vozači u Srbiji odlažu kupovinu ili kupuju polovnjake starije od 10 godina
Vozači u Srbiji nastavljaju da odlažu kupovinu automobila zbog inflacije koja je, između ostalog, pogurala i cene polovnih automobila.
06.02.2024
Kako u šest koraka do subvencije za električni automobil
Podnošenje zahteva za subvenciju za kupovinu električnog automobila počinje 12. februara.
07.02.2024
Pet najboljih automobila u 2023. po izboru novinarke Bloomberga
Tri godine nakon početka pandemije korona virusa, svet automobila nastavlja da prolazi kroz najznačajnije promene u svojoj istoriji.
31.12.2023
Najstariji automobil zbirke je Marot – Gardon, Francuska, iz 1897. godine, sa De Dion Bouton motorom. U zbirci su i francuski automobil Charron iz 1908. godine i Ford T iz 1925. godine, prvi automobil izrađen u velikoj seriji, na montažnoj traci.
Kolekcija obuhvata i automobile iz 50-ih, 60-ih i 70-ih godina 20. veka, među kojima su Mercedes C 300 – D convertible, poznat kao "Adenauer" iz 1956. godine, Jaguar MK2, iz 1963, prvi sportski luksuzni auto, Cadillac de Ville convertible, kabriolet iz 1957. godine.
U kolekciji je i prva srpska formula, formula DMB, koju je Petković restaurirao i sačuvao od zaborava.
Muzej poseduje i prateću opremu, lične stvari Sretena Kostića, prvog šofera u Srbiji, kao i stare benzinske pumpe, među kojima se izdvaja "Kod slepog šofera" Bože Tvrdišića, koji je u Dečanskoj ulici prodavao benzin.
Zašto je izložba iseljena
Posle 30 godina boravka u Modernoj garaži u Ulici Majke Jevrosime, izložba je prinudno iseljena, a danas je odlučeno da će Muzej automobila u Beogradu postati zaseban muzej u okviru Muzeja nauke i tehnike, kao matičnog muzeja za očuvanje naučnotehničkih kulturnih dobara.
"Ministarstvo kulture je na sebe preuzelo obavezu da finansira delatnost Muzeja automobila, a ministar kulture i direktori Muzeja automobila i Muzeja nauke i tehnike, u bliskoj saradnji, radiće na iznalasku najboljeg rešenja za objedinjeni smeštaj zbirke Bratislava Petkovića, kao i ostale muzejske građe, čiji je popis u toku", piše u saopštenju.
Ministarstvo je najavilo da će, u skladu sa željom direktora Muzeja automobila i članova porodice Petković da ta ustanova bude u nadležnosti države, Vladi Srbije predložiti da donese takvu odluku.
Podsetimo, objekat Moderne garaže je restitucijom vraćen starim vlasnicima, te je muzej iseljen odatle. Ta zgrada je izgrađena 1929. godine kao Moderna garaža, po projektu ruskog arhitekte Valerija Staševskog, i ima status kulturnog dobra.
"Garaža je bila namenjena za parkiranje, održavanje i servisiranje automobila po tadašnjim najvišim standardima", isticao je svojevremeno Bratislav Petković, koji je preminuo 2021. "Usluge koje je pružala bile su iste kao što su ih imale slične garaže u Parizu, Berlinu ili Londonu".
Kada je taj objekat vraćen vlasnicima, vozila i drugi eksponati morali su da budu premešteni, a druge destinacije nije bilo, pa su završili raštrkani po privatnim lokacijama.
"Automobili, drugi eksponati i brojna arhivska građa, koja čini kolekciju od neprocenjive nacionalne istorijske i tehničke vrednosti, do daljeg biće nedostupni javnosti", saopštio je Srpski savez za istorijska vozila.
Pojedini građani javili su se Muzeju preko društvenih mreža da ponude prostor za čuvanje automobila dok se ne nađe alternativni prostor.
Grad Beograd (Sekretarijat za kulturu) tvrdi da je još 2017. godine bilo jasno da će se taj objekat vratiti vlasnicima, te da je 2020. godine odlučeno da se poslovni prostor ispod Brankovog mosta u Bulevaru Mihaila Pupina bb (''Garaža-Garaža servis''), na Novom Beogradu, nakon kompletne rekonstrukcije opredeli za potrebe Muzeja.
Međutim, početkom 2022. godine, posle ispitivanja Instituta za ispitivanje materijala i konstrukcija, zaključeno je da je nemoguće rekonstruisati postojeći objekat, kao i da nije moguća izgradnja novog na postojećoj lokaciji, usled bezbednosnih, urbanističkih i građevinsko-arhitektonskih ograničenja, naveo je Sekretarijat u odgovoru za Bloomberg Adriju.
Dalje navode da "zbog predviđenih administrativnih, urbanističkih i drugih procedura, tako i realnog nedostatka raspoloživog prostora" od 2022. do danas nije bilo moguće naći dugoročno rešenje za muzej.
Do premeštanja u novi dom, rasuti primerci po Beogradu će skupljati prašinu, daleko od očiju javnosti.
