Najveći deo penzija koji državni fond isplaćuje penzionerima državljanima Srbije u inostranstvu ipak ostane u regionu, posebno u Bosni i Hercegovini i Hrvatskoj, a sledi ih Nemačka, gde svake godine emigrira hiljade naših stanovnika.
Ne računajući bivše jugoslovenske republike, penzije i ostala prava ostvarena u Srbiji isplaćuju se u 27 zemalja sveta. Prema podacima za 2022. godinu, od ukupno 13.054 korisnika, više od polovine živi u Nemačkoj – 7.411 korisnika, slede Austrija sa 2.318 korisnika, Mađarska sa 1.233 korisnika, u Švedskoj je 279 korisnika, u Francuskoj 225, u Švajcarskoj 229, u Češkoj 147, a u SAD 135 korisnika.
Ove brojke se, bar delimično, poklapaju sa statistikom emigracije, koja, mada nije kompletna, pokazuje da se najveći broj naših državljana svake godine odseli u Nemačku i Austriju. Prema podacima OECD-a, iz Srbije je 2021. u Nemačku otišlo 23.000 građana, a u Austriju 5.000.
Opširnije
Fiskalni savet o rebalansu: Bolje smanjiti dug nego povećati penzije
Rebalansom je predviđeno da se iz budžeta isplati oko 100 miliona evra na ime novčanih davanja od 10.000 dinara za svako dete do 16 godina starosti.
04.09.2023
Kolika će vam biti penzija? Sa prosečnom platom manje od 400 evra
Zbog komplikovane formule koja se koristi za izračunavanje penzija, mnogi građani Srbije ne znaju kolika ih penzija čeka.
31.08.2023
Isplati li se prevremena penzija? 63.000 penzionera u Srbiji kaže da
Pravo na prevremenu starosnu penziju u Srbiji stiče se kada osiguranik navrši najmanje 40 godina staža i najmanje 60 godina života.
25.09.2023
U ostalim državama naših penzionera je jako malo. Tako se u Brazil šalje jedna penzija, u Meksiko dve, na Novi Zeland pet, a u Tursku sedam.
Što se tiče zemalja u susedstvu, Fond PIO isplaćivao je 2022. godine penzije i ostala prava za 49.559 korisnika. Najviše, preko 20.000, bilo ih je u Bosni i Hercegovini (12.572 korisnika u Republici Srpskoj, 8.425 u Federaciji BiH), zatim sledi Hrvatska sa 12.576 penzionera, Crna Gora sa 6.756 korisnika, Severna Makedonija sa 5.981 korisnikom i Slovenija sa 3.249 korisnika.
Kako potvrđuju iz Fonda PIO za Bloomberg Adriju, te brojke nisu se mnogo menjale poslednjih godina. Ipak, imajući u vidu da je Srbija emigraciona zemlja, gde se više stanovnika u toku godine odseli nego doseli, realno je očekivati da se u budućnosti još više penzija isplaćuje u inostranstvu.
Uz to, listi će se sledeće godine pridružiti bar jedna država. Naime, Srbija je nedavno postigla sporazum sa Australijom koji će omogućiti državljanima Srbije i Australije koji su radili u jednoj od država da ostvare pravo na penziju bez obzira na to gde žive.
Depositphotos
Inače, u Srbiji je u oktobru bilo 1.646.577 penzionera koji su primali starosnu, invalidsku ili porodičnu penziju. U našoj zemlji, prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, ima 6.641.977 stanovnika u 2023. godini, te penzioneri čine oko četvrtine ukupnog stanovništva. Najviše njih prima starosnu penziju, konkretno njih 1.087.765, koja je u oktobru u proseku iznosila 42.793 dinara.
Iako se ukupan broj korisnika penzija smanjio, jer se smanjio broj korisnika porodične i invalidske penzije, broj korisnika starosne penzije se uvećao.
Ne deluje da će broj korisnika starosne penzije u narednim godinama padati, što bi moglo da bude veliko opterećenje za javne finansije. To potvrđuje i indeks starenja stanovništva koji pokazuje odnos stanovništva starog 60 i više godina i stanovništva starog od 0 do 19 godina, koji je samo jedne godine blago pao od kada se vode podaci.
Starenje stanovništva dovodi do povećanja broja osoba koje su u penziji u odnosu na radno sposobno stanovništvo, što rezultira povećanim troškovima penzija jer penzije treba isplaćivati sve većem broju penzionera. Takođe, smanjenje broja radno sposobnih u odnosu na broj penzionera može dovesti do smanjenja prihoda po osiguraniku.
Još jedan podatak koji bi mogao da zabrine buduće zvaničnike Srbije je to što raste i prosečna starost, te je prosečan stanovnik Srbije u 2022. godini imao 43,8 godina, a 10 godina ranije 42,2 godine.
Ovi podaci dodaju pritisak na zvaničnike koji će možda u budućnosti morati da preduzmu određene mere jer stanovništvo stari, a ljudi usled boljeg zdravstva žive duže. Pošto starenje stanovništva stavlja dodatni pritisak na državne budžete, vlade se suočavaju s izazovom pronalaženja održivih načina finansiranja penzionih sistema, kao što su povećanje poreza, smanjenje penzija ili produženje radnog veka.
Jedan od skorašnjih primera produženja radnog veka je Francuska, gde su građani protestovali protiv Macronovog plana da podigne minimalnu granicu za odlazak u penziju u Francuskoj sa 62 na 64 godine. U Srbiji je ta granica već na 65 godina za muškarce, a na 63 godine i šest meseci za žene, koje bi trebalo da se izjednače sa muškarcima do 2023. godine.
.webp){kind=icon}
