Treći kvartal se bliži kraju i, dok se frilenseri još uvek snalaze sa novim sajtom za prijavu poreza, pomorci, koji su se našli u istoj grupi, i dalje se bore da dobiju drugačiji tretman u Poreskoj upravi. Međutim, Poreska uprava (PU) traži da pomorci dokažu da ne podležu oporezivanju, pa se postavlja pitanje da li će borba ove grupe radnika uroditi plodom.
Prilikom oporezivanja pomoraca, baš kao i u slučaju frilensera, PU se poziva na član 85. Zakona o porezu na dohodak građana. Prema članu 85. stav 1. tačka 18. ovog zakona, "fizička lica koja ostvaruju prihode po osnovu ugovorene naknade od autorskih i srodnih prava i ugovorene naknade za izvršeni rad, obveznici su poreza na dohodak građana", navode iz ove institucije.
Na pitanje kako su se pomorci našli u istoj grupi sa frilenserima, te dobili rešenja za porez na dohodak za 2017. godinu, iz ove institucije navode da je PU odgovarajućim rešenjima utvrdila pripadajuće poreske obaveze na osnovu podataka koje su joj dostavile poslovne banke. Ti podaci odnose se na fizička lica koja su 2017. godine ostvarila uplate iz inostranstva po osnovu ugovorene naknade autorskih i srodnih prava, kao i ugovorene naknade za izvršeni rad na koje se porez plaća samooporezivanjem.
Opširnije
Pomorci tvrde da ih je Srbija jedina u svetu svrstala u - frilensere
Status pomoraca, koji su svrstani u istu kategoriju kao frilenseri, još uvek nije definisan.
15.08.2023
Poslednji dan za prijavu poreza, frilenseri traže produženje roka
U ponedeljak ističe rok da radnici na internetu prijave porez na dohodak preko platforme Frilenseri.com.
31.07.2023
Portal Frilenseri počinje da radi tri meseca nakon prve najave
Portal za prijavu poreza Frilenseri biće konačno u funkciji od 1. jula.
30.06.2023
Frilenseri gube strpljenje jer platforma za prijavu poreza ne radi
Zaposleni na internetu još uvek čekaju da profunkcioniše platforma za prijavu poreza Frilenseri.
24.05.2023
Malo jednostavnije objašnjenje za Bloomberg Adriju daje poreski savetnik Milan Trbojević, osnivač knjigovodstva Knjiški moljac. Prema njegovim rečima, pomorci su prema Zakonu na dohodak građana, svrstani u grupu poreskih obveznika koja se ranije nazivala "ostalo", a u kojoj su se našli i frilenseri, ali i bebisiterke i majstori koji nemaju registrovanu firmu.
Zakon o porezu na dohodak menjan od 2017. godine 15 puta
Međutim, neslaganja u tumačenju zakonskih akata između PU i pomoraca ne mogu se tek tako svesti na Zakon o porezu na dohodak, uzimajući u obzir da se Udruženje pomoraca Republike Srbije (UPRS) poziva na više pravnih dokumenata kojima se definiše njihov status, kao i na nedostatke samog zakona.
Pre svega, Jovan Jovičić, član Upravnog odbora UPRS, navodi da, iako su upoznati sa delom zakona na koji se PU poziva, sam zakon se od 2017. naovamo menjao tačno 15 puta. U tom smislu, deluje da su rešenja koja su za tu godinu primili kako pomorci tako i frilenseri, upitna.
"Moram da naglasim da član 85. stav 1. tač. 18. kao i obaveza plaćanja poreza za fizička lica koje ostvaruju prihode od ugovorene naknade za izvršen rad Zakona o porezu na dohodak građana ne postoji u zakonu iz 2017. godine", navodi Jovičić.
Jovičić se dalje poziva na Ustava Republike Srbije, konkretno na članove 196. i 197, koji se odnose na objavljivanje i zabranu povratnog dejstva zakona i drugih opštih akata. U tom smislu, posebno je zanimljiv član 197, prema kome se zakoni i svi drugi opšti akti ne mogu imati povratno dejstvo, odnosno ne mogu se odnositi na period pre njihovog stupanja na snagu, osim "ako to nalaže opšti interes utvrđen pri donošenju zakona".
"Gospoda iz ministarstva finansija i Poreske uprave, dakle, pokušavaju da zakonom iz 2021. godine naplate nepostojeće poreze i doprinose iz 2017. godine", kaže Jovičić.
Rešenja za neplaćeni porez mogu se slati i do pet godina unazad
Trbojević, pak, navodi da Poreska uprava ima pravo da šalje rešenja za neplaćeni porez i do pet godina unazad, te da većina pomoraca porez nije prijavljivala.
Ipak, u UPRS-u se pridržavaju prava i obaveza pomoraca iz radnog odnosa i socijalnog osiguranja kao i njihovih poslodavaca koja su uređena Zakonom o potvrđivanju Konvencije Međunarodne organizacije rada o radu pomoraca i Zakonom o pomorskoj plovidbi, koji u ovom konkretnom slučaju, kako kažu, nisu primenjeni i razmatrani.
Takođe, pozivaju se na Strategiju razvoja vodnog saobraćaja 2015-2025, prema kojoj se pomorci koji provedu u međunarodnoj plovidbi duže od šest meseci oslobađaju poreza. Na pitanje Bloomberg Adrie u vezi sa pomenutom strategijom, iz PU odgovaraju da u svakom konkretnom slučaju činjenice utvrđuju na osnovu "raspoloživih podataka" i "dostavljene dokumentacije", odnosno dokaza na osnovu kojih porez može biti umanjen ili ukinut, a koje su dužni da dostave sami poreski obveznici.
Pomorci, kaže Jovičić, nisu podnosili nikakve inicijative za definisanje statusa jer se do Ministarstva finansija, Poreske uprave, kao i Ministarstva građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture "jednostavno nije ni moglo doći". Prema njegovim rečima, oni su imali "veru u zdrav razum" sadržan u aktivnim zakonima koji propisuju njihove radne obaveze.
Milan Trbojević napominje da pomorci, baš kao i ostali iz grupe u koju su svrstani, imaju opciju da porez prijave preko platforme Frilenseri, na kojoj će, kako očekuje, verovatno biti noviteta na kraju trećeg kvartala.
U UPRS-u zasad odbijaju ovu mogućnost, ali po svemu sudeći, ukoliko ne uspeju da dokažu da ne podležu oporezivanju na isti način kao frilenseri i ostali radnici iz ove kategorije, pomorci neće imati drugog izbora. Štaviše, za promenu njihovog statusa verovatno bi bila potrebna dodatna izmena zakona, a pitanje da li su nadležna ministarstva i Poreska uprava spremni na takav ustupak, iako deluje malo verovatno da će odgovor biti potvrdan, ostaje otvoreno.