Studentske migracije predstavljaju važan deo u povezivanju zemalja. U poslednjim decenijama, migracije studenata u Adria regionu postale su sve prisutnije, što je rezultat socijalno-ekonomskih promena, razvojnih politika, kao i obrazovnih programa i prilika koje nude univerziteti u regionu.
Kulturne i jezičke sličnosti su nešto što dodatno ohrabruje mlade da odaberu fakultet u nekoj od država regiona, jer je prilagođavanje akademskom okruženju relativno jednostavno.
Jedan od razloga zašto studenti iz susednih zemalja dolaze u Srbiju jeste kvalitet obrazovanja, kao i mogućnost dobijanja diploma koje su priznate u Evropskoj uniji. Takođe, mnogi univerziteti u Srbiji nude povoljnije školarine u poređenju sa univerzitetima u Zapadnoj Evropi, što privlači studente iz okolnih zemalja.
Opširnije
Najtraženiji poslovi među mladima su iz oblasti IT-ja, ekonomije i administracije
Stopa nezaposlenosti među mladima je 9,2 odsto, i ta stopa je iznad opšte stope nezaposlenosti u našoj zemlji, što predstavlja veliki problem za državu.
25.09.2024
Koliko srpske akademce košta studiranje u Sloveniji?
Studiranje za srpske državljane je u Sloveniji zemlji besplatno. Istraživali smo kako izgleda biti akademac u toj zemlji i koliki su troškovi života.
19.09.2024
Državni ili privatni fakultet – kako odlučiti?
Oko 45.000 srednjoškolaca svake godine upisuje studije i trenutno razmišljaju o tome koje je zanimanje budućnosti i šta upisati.
24.04.2024
Studiranje u Evropi - koliko košta za studente u Srbiji?
Svake godine nekoliko hiljada studenata iz Srbije odluči da obrazovanje nastavi u Evropi, jer je često ili jeftinije ili isto kao u Srbiji, a negde je i besplatno.
29.04.2024
Koliko privatni fakulteti zarađuju na diplomama u Srbiji?
Od prodaje usluga, 12 privatnih univerziteta tokom 2022. godine inkasiralo 2.717.691.000 dinara.
17.04.2024
Najveće interesovanje za studiranje u Srbiji pokazuju mladi iz Bosne i Hercegovine. Prema poslednjim zvaničnim podacima, u akademskoj 2023/2024. godini Univerzitet u Beogradu, najveći i najstariji univerzitet u Srbiji, upisao je veliki broj studenata iz ove zemlje. Konkretno, na ovom univerzitetu trenutno studira 1.731 student iz Bosne i Hercegovine, 68 iz Hrvatske, 64 iz Severne Makedonije i 24 iz Slovenije. Ovi studenti su ravnomerno raspoređeni po različitim fakultetima, što pokazuje širinu interesovanja za različite oblasti studija.
Studenata iz Bosne i Hercegovine najviše ima i na Univerzitetu u Novom Sadu, i to skoro duplo više nego u Beogradu - 2.933. Iz Hrvatske je u ovaj grad došlo i 118 akademaca iz Hrvatske, 39 iz Slovenije i pet iz Severne Makedonije. Najveći broj akademaca iz regiona studira na Fakultetu tehničkih nauka, Prirodno-matematičkom fakultetu i Pravnom fakultetu, navode iz ovog univerziteta.
Univerzitet u Nišu ima manji broj stranih studenata iz regiona, ipak i dalje privlači akademce iz Severne Makedonije i Bosne i Hercegovine. Na primer, 13 studenata iz Severne Makedonije trenutno studira na ovom univerzitetu, od kojih je šest na Medicinskom fakultetu, a četiri na Filozofskom fakultetu. Iz BiH je prošle godine upisano četvoro studenata. Na Univerzitetu u Kragujevcu gotovo da nema akademaca iz okolnih zemalja, prošle godine je fakultete u okviru ovog univerziteta upisalo samo dva studenta iz Hrvatske i dva iz BiH.
U BiH najpopularniji Univerzitet u Mostaru
U Bosni i Hercegovini studira oko 5.000 stranih studenata uglavnom iz Hrvatske i Srbije, prema proceni platforme za pretraživanje visokog obrazovanja Erudera. Najveći broj stranih studenata studira na univerzitetima u Sarajevu, Banjaluci i Mostaru, koji beleže međunarodne studente iz oko 30 zemalja sveta.
Univerzitet u Mostaru ima najveći broj stranih studenata, oko 2.000, što je 20 odsto od ukupnog broja studenata. Iz susedne Hrvatske na ovom univerzitetu studira približno 1.650 studenata.
''Jedna od ključnih informacija zbog koji stranih studenti dolaze na Univerzitet u Mostaru jeste taj da su diplome priznate u Evropskoj uniji zahvaljujući akreditaciji Agencija za nauku i visoko obrazovanje Republike Hrvatske'', za Bloomberg Adriju kaže Vladimir Vegar, samostalni referent za medije i odnose s javnošću Univerziteta u Mostaru.
Na Univerzitetu u Banjaluci u akademskoj 2023/24. upisano je 250 stranih studenta. Najveći broj njih dolazi iz Hrvatske- 103. Bitno je naglasiti da na Univerzitetu u Banjaluci studira veliki broj studenta iz Srbije, ali oni imaju isti status kao studenti iz Republike Srpske i Srbije, pa se ne evidentiraju kao strani studenti.
''To znači da oni mogu da ostvaruju ista prava kao i domaći studenti kada je reč o visini školarine, te mogu da se upisuju u kategorije studenata - budžet, vanredni i samofinansirajući studenti. Ovakav status za studente sa prostora Srbije je moguć na osnovu Sporazumu o specijalnim i paralelnim vezama Republike Srpske i Republike Srbije. Ista situacija je i sa studentima iz Srpske, koji se odluče da studiraju na javnim univerzitetima na teritoriji Republike Srbije'', za Bloomberg Adriju pojašnjava Dario Stanković, viši stručni saradnik za odnose s javnošću.
Više od 1.600 makedonskih studenata otišlo u Sloveniju
Mobilnost makedonskih studenata prema univerzitetima u regionu beleži porast, a Slovenija i Srbija su među najatraktivnijim destinacijama. U akademskoj 2023/2024. godini, više od 1.600 makedonskih studenata studiralo je u Sloveniji, što je značajan porast u odnosu na prethodne godine. Ovi podaci ukazuju na to da Slovenija postaje sve atraktivnija destinacija za makedonske studente.
Prema podacima za akademsku 2022/2023. godinu, Severna Makedonija je bila domaćin 5.114 stranih studenata, među kojima su studenti iz Bosne i Hercegovine, Srbije, Crne Gore, Hrvatske, Slovenije, i drugih zemalja. Najveći broj stranih studenata dolazi iz Srbije, njih 276. Severnu Makedoniju za dalji nastavak obrazovanja odabralo je 30 studenata iz Hrvatske, 21 iz BiH i samo jedan iz Slovenije.
Najviše stranih akademaca stiglo iz Srbije
Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, u školskoj 2023/24. godini na studije u Sloveniji upisano je više stranih studenata nego prethodne godine, i to za oko hiljadu.
Prema zvaničnim podacima Univerziteta u Ljubljani, akademske 2023/24. godine u prestonici je bilo 3.640 stranih studenata, dok je 1.996 stranaca studiralo redovno ili vanredno na drugom po veličini univerzitetu u zemlji, Univerzitetu u Mariboru.
Strani studenti došli su iz više od 120 različitih zemalja, navodi Surs, ali je samo četvoro njih imalo više od hiljadu studenata upisanih na studije u Sloveniji. Najviše stranih studenata stiglo je iz Srbije 17,6 procenata, zatim iz Severne Makedonije 16,8 odsto, Hrvatske 16,6 procenata i Bosne i Hercegovine 13,8 procenata.
Svi državljani trećih zemalja (koji nisu članice EU i EEA) koji žele da studiraju u Sloveniji moraju dobiti boravišnu dozvolu. Među uslovima za izdavanje boravišne dozvole je i dokaz o dovoljnim finansijskim sredstvima, koja trenutno iznose 484,88 evra mesečno za svaki mesec boravka u Sloveniji.
Strani učenici i studenti mogu da obavljaju studentski rad u Sloveniji pod istim uslovima kao i slovenački učenici i studenti, navodi se na sajtu e-Studentskog servisa. Za primanje zarade potreban im je račun u slovenačkoj ili EU banci.
I hrvatski akademci najčešće biraju Sloveniju
Hrvatska takođe beleži značajan broj stranih studenata iz regiona koji dolaze na njene univerzitete. Prema procenama, na univerzitetima u ovoj zemlji studira nekoliko stotina studenata iz susednih zemalja.
Na Univerzitetu u Zagrebu, u akademskoj godini 2024/2025, u okviru Erasmus+ programa na studijski boravak dolazi ukupno 23 studenta iz zemalja regiona. Među njima, 12 akademaca dolazi iz Slovenije, i četiri iz Bosne i Hercegovine.
Univerzitet u Rijeci je, takođe, popularna destinacija za strane studente, posebno iz Slovenije, Srbije i Severne Makedonije. Od 2009. godine, 198 studenata iz Rijeke je otišlo na studije u Sloveniju, 12 u Srbiju i dvoje u Makedoniju. S druge strane, ovaj univerzitet je ugostio 29 studenata iz Slovenije, 11 iz Srbije i 37 iz Severne Makedonije kroz Erasmus program. U poslednjih pet godina devet studenata Univerziteta Sever je u okviru Erasmus+ programa otišlo u Sloveniju, dok je jedan student iz BiH došao na ovaj univerzitet.
- U pisanju tekst pomogli Marta Premužak, Mirela Haskić-Suša, Igor Petrovski, Mihael Šmirmaul.