Odbrana finansijske prestonice Indije od klimatskih rizika

Šetalište Bendstend duž obale Mumbaja pruža nesvakidašnji predah od haosa i kakofonije tipične za ovaj grad sa više od 20 miliona stanovnika. Ljudi svih klasa i kasti šetaju, uživaju u uličnoj hrani i prave selfije, a nakon zalaska sunca obližnji klubovi puštaju energične hitove do ranog jutra. Preko puta, u dvosmernoj ulici koja se prostire duž ovog kamenog popločanog šetališta, iza kapija i vrtova kriju se raskošne vile milijardera i bolivudskih prinčeva. 

Ekstremni vremenski uslovi mogli bi da ugroze sve to. Cikloni, južnoazijski ekvivalent uragana, dugo su bili problem na istočnoj obali Indije, od Kolkate pa sve do Čenaja (glavni grad južne indijske države Tamil Nadu, prim. prev.), dok je zapadna strana zemlje uglavnom bila pošteđena. Zbog globalnog zagrevanja počeli su, međutim, češće da se pojavljuju duž zapadne obale u Arabijskom moru (severozapadni deo Indijskog okeana, prim. prev.). Prema najpouzdanijim istorijskim podacima, tokom 19. i 20. veka samo pet ciklona je pretilo da ugrozi ili je pogodilo Mumbaj. U poslednjih pet godina, dve takve oluje opasno su se približile gradu, a 2021. ciklon Tauktae naneo je ozbiljnu štetu naftnoj platformi nedaleko od obale. 

Iako su cikloni manje učestali i slabiji su na ovom području nego na istoku, Mumbaj je u većem riziku jer je malo toga urađeno da se za njih pripremi. Milioni stanovnika žive u slamovima koji se mogu brzo pretvoriti u reke blata tokom godišnjih monsunskih kiša koje redovno natapaju grad. I dok su bogatija područja bolje zaštićena, treba imati u vidu da je Mumbaj globalno finansijsko središte, da ima ogromna petrohemijska i proizvodna postrojenja i da je dom ogromne bolivudske filmske industrije, što sve može ozbiljno da ugrozi snažna oluja. 

Poput Venecije, grad leži na nizu ostrva. Britanski kolonijalni zvaničnici počeli su da grade nasipe, u 18. veku, mostove i lukobrane kako bi povezali i zaštitili raštrkane delove kopna. Za razliku od Venecije, međutim, većina vodenih tokova i močvara je u međuvremenu zatrpana, pa je današnji grad neujednačena mešavina prirodnog tla i veštačkog nasipa, koja se nalazi svega nekoliko stopa iznad nivoa mora, sa vrlo malo prirodne zaštite od obilnih padavina ili poplavnih talasa izazvanih olujom. 

Nasuprot tome, istočna obala Indije izgradila je mreže skloništa od ciklona, popravila i proširila sisteme za odvodnjavanje i postavila sirene za upozoravanje stanovništva na opasnost. Neka područja se gotovo svake godine suočavaju s poplavama i vlasti su intenzivirale pripreme: Nakon što je oluja 1999. usmrtila više od 10.000 ljudi južno od Kolkate, zvaničnici su uveli sisteme za rano upozoravanje i često sprovode vežbe evakuacije. Danas i najrazorniji cikloni odnose manje od deset života. "Decenije izloženosti nepogodama učinile su istočnu obalu otpornijom na ekstremne vremenske uslove", kaže Yogesh Patill, izvršni direktor privatne meteorološke kompanije Skymet. "Zapadna obala, posebno Mumbaj, krajnje je nespremna." 

Mumbaj nastoji da se pripremi za ovakve situacije tako što preduzima različite mere, poput izgradnje tri ogromna podzemna rezervoara, od kojih svaki ima kapacitet dvanaest olimpijskih bazena, a namenjeni su prikupljanju kišnice koja bi se postepeno ispuštala kada se zemlja osuši. Međutim, veliki deo gradske kišne kanalizacije datira iz vremena britanske kolonijalne vladavine i projektovan je za padavine od oko dva centimetra na sat (količina kiše koja padne tokom jednog sata da bi se na površini stvorio sloj vode visok dva centimetra, prim. prev.).

Današnje oluje donose i dvostruko više padavina. Zgrade iz kolonijalnog perioda posebno su ugrožene jer se nalaze u centralnim priobalnim područjima i nemaju ojačane prozore, konstrukciju otpornu na vetar, niti dobru hidroizolaciju kao kod modernih građevina. Pošto Mumbaj učestvuje sa gotovo pet odsto u bruto domaćem proizvodu (BDP) Indije, jaka oluja izazvaće lančanu reakciju, kaže Mahesh Narvekar, direktor opštinske kancelarije za vanredne situacije. 

U generalnom urbanističkom planu grada ističe se značaj razvoja infrastrukture, pristupačnog stanovanja i ekonomskog prosperiteta. Mumbaj je usred infrastrukturnog poduhvata vrednog 30 milijardi dolara, koji obuhvata izgradnju puteva, mostova i modernizaciju sistema metroa. Ipak, kritičari tvrde da plan ne uzima dovoljno u obzir klimatske rizike, ističući da će duge deonice planiranih priobalnih auto-puteva biti toliko blizu nivoa mora da bi mogle biti poplavljene i u slučaju indirektnog udara ciklona.

Nova linija metroa je prva takva linija koja prolazi kroz tunele, što je izlaže riziku od poplava (iako vlada tvrdi da je projektovana da ostane suva čak i tokom jakih oluja). I dok se programom razvoja obećava da će se poboljšati život milion stanovnika Daravija, ogromnog slama udaljenog pet kilometara istočno od šetališta Bendstend, ovo nizijsko područje ostaće podložno poplavama. 

Nivo mora oko Mumbaja rastao je od devedesetih godina, za oko tri centimetara po deceniji, podaci su Indijskog instituta za tropsku meteorologiju. Sa svakim centimetrom porasta nivoa mora u ovom području, linija poplavnog talasa pomeriće se za gotovo šest metara u kopno. Ako  ispuštanje ugljen-dioksida (CO2) nastavi da ubrzava, naučnici kažu da bi više od 16 odsto šireg područja Mumbaja, uključujući mesta na kojima se gradi nova infrastruktura, moglo biti pod vodom do kraja veka. 

"Kada razgovarate sa ovdašnjim vladinim službenicima, oni su uglavnom za to da se nastavi kao i do sada i širi dalje na ugroženim područjima", kaže Debi Goenka, osnivač neprofitne organizacije za očuvanje životne sredine Conservation Action Trust. "Pitam se da li su uopšte čuli za klimatske promene." 

 

Mumbaj se razvija najbrže što može, kaže Lubaina Rangwala, urbanistkinja u indijskom ogranku Svetskog instituta za resurse (WRI), tink-tenk organizacije koja je pomogla gradu da razvije klimatski plan. Međutim, ona ističe da napori da se reši pitanje potencijalnih rizika često nailaze na prepreke jer zakonodavci moraju da misle na to kako će se ove promene odraziti na stanovništvo u sadašnjem trenutku. "Čini se da se malo toga promenilo od vremena britanske vladavine", kaže Rangwala. "Nismo zapravo usvojili kulturu urbanog planiranja" 

U četvrti koja doživljava procvat, zvanoj Bandra-Kurla Complex, vodeće banke poput ICICI, Kotak Mahindra i Bank of India tiskaju se na zemljištu koje je nastalo isušivanjem nekadašnjih vodenih tokova, zajedno s desetinama korporativnih giganata, uključujući Reliance Industries i Amazon.com. Iako postoji velika verovatnoća da će to područje biti poplavljeno tokom ciklona, kompanije i dalje hrle tamo, delimično i zato što mogu da osiguraju svoje zgrade i poslove. Međutim, današnje premije osiguranja nisu dovoljne da pokriju buduće rizike od klimatskih promena, pa bi finansijska industrija, kao i svi ostali u Mumbaju, trebalo da se pripreme na nagli rast cena osiguranja, kaže Surbhi Goel, izvršna direktorka kuće za reosiguranje Munich Re India. 

Naselje iza šetališta Bendstend spada među ona mesta koja bi mogla najviše da izgube usled vremenskih ekstremnih prilika. Područje je dobilo ime po muzičkim nastupima koji su se tamo održavali za vreme britanske vladavine, kada gotovo da nije postojala mogućnost poplava. Danas je šetalište često preplavljeno morskom vodom. Klimatske prognoze pokazuju da će do kraja veka cela staza verovatno biti potpuno potopljena. 

Vile i stambeni blokovi koje se nalaze odmah preko puta Bendstenda uglavnom su izgrađeni tako da izdrže monsune koji pustoše siromašnije delove grada. Međutim, poplavni talas izazvan ciklonom poplavio bi vrtove i prizemlja tih kuća vrednih više miliona dolara. "Još nije došlo do kataklizmičnog događaja koji bi jednako pogodio sve slojeve društva", kaže preduzetnik Jagpreet Singh Sandhu, koji živi u tom kvartu od 2018. godine. Jednog dana razorni direktan udar ciklona će se neizbežno desiti. Gradovi poput Mumbaja "imaju rok trajanja." 

 

 

Trenutno nema komentara za vest. Ostavite prvi komentar...

Ostavi komentar