Zahuktalom Vijetnamu treba više peska

Kada je predsednik SAD Donald Trump 2018.  godine započeo prvi trgovinski rat s Pekingom, podstakavši rast cena robe iz Kine, kompanije su pohrlile da presele fabrike koje proizvode sve, od kompjuterskih čipova do kratkih top-majica, južno od granice, u Vijetnam. Kao rezultat, privreda ove zemlje jugoistočne Azije doživela je procvat, ubrzavši rast bruto domaćeg proizvoda (BDP) na sedam odsto u 2024. godini, što je najbrži rast u regionu. Međutim, zbog naglog porasta uvoza delova i izvoza gotovih proizvoda došlo je do preopterećenja vijetnamskog transportnog sistema. 

Da bi ublažila zagušenja u logistici, vijetnamska vlada pokreće jedan od najvećih infrastrukturnih poduhvata u svojoj istoriji, ulažući milijarde dolara u proširenje nacionalnih auto-puteva i izgradnju alternativnih ruta u najjužnijem delu zemlje radi smanjenja saobraćajnih gužvi. Ovi ambiciozni projekti oslanjaju se na jedan ključni resurs: pesak iz Kambodže. 

Vijetnam planira da završi više od 1.000 kilometara auto-puteva tokom 2025. godine, pod pretpostavkom da Trumpov najnoviji trgovinski rat ne poremeti stvari. Međutim, zemlji ponestaje sopstvenih zaliha peska koji se vadi iz reka, a potom koristi za ravnanje i stabilizaciju tla pre nego što se izlije asfalt. Iskopavanje peska u Vijetnamu pod budnim je okom javnosti otkako su u više odrona obale uništeni domovi, što je izazvalo bes stanovnika. 

"Teško je proširiti aktivnosti iskopavanja peska za potrebe izgradnje auto-puteva jer vlada sada ozbiljnije reguliše tu industriju", kaže Hung Nguyen, istraživač specijalizovan za razvoj infrastrukture u ogranku australijskog Kraljevskog melburnškog tehnološkog instituta (RMIT) u Hanoju. 

Vijetnam se, da bi došao do peska koji je ključan za brži ekonomski rast, prošle godine obratio kambodžanskim kopačima radi uvoza te sirovine u ogromnim količinama. Plan je brzo sproveden u delo, što je pokrenulo procvat trgovine peskom duž reke Mekong. 

Vin Suong, mirno rečno naselje na vijetnamskoj strani granice, svakodnevno je preplavljeno stotinama barži sa peskom, dužine 18 do 80 metara, kolika je otprilike dužina tri košarkaška terena. Uvoz kambodžanskog peska utrostručio se 2023. godine, a zatim se više nego udvostručio u 2024.  

Bloombergova analiza satelitskih slika koje su snimile kompanije za satelitsko mapiranje Planet Labs PBC i Maxar Technologies Inc, pokazuje koliko se ova aktivnost zahuktala za kratko vreme. Oko 385 barži i bagera uočeno je kako prevoze pesak na reci Mekong blizu Vin Suonga 9. marta, što je skok u odnosu na 83, koliko ih je primećeno na 6. februara 2020. Pesak sa ovih barži istovaruje se na rečnu obalu, tovari na kamione i zatim transportuje do gradilišta u južnom Vijetnamu. 

"U poređenju sa drugim mestima za kopanje peska, prisutan je vrlo gust saobraćaj oko granice i broj transportnih brodova poprilično premašuje broj uobičajenih plovnih bagera", kaže Edward Park, vanredni profesor na Univerzitetu za tehnologiju Nanyang u Singapuru koji je u više navrata proučavao vijetnamski deo delte Mekonga za potrebe svog istraživanja o kopanju peska. 

Svaka barža sa sveže iskopanim peskom povećava rizik od obrušavanja u Kambodži. Istraživanje koje je predvodio Christopher Hackney, stručnjak za rečnu geografiju u jugoistočnoj Aziji koji je pomogao Bloombergu da prepozna barže sa peskom na satelitskim snimcima, pokazuje da se rečna obala može obrušiti ako se dno rečnog korita spusti za samo dva metra; jame iz kojih se vadi pesak u Kambodži često su dublje od osam metara. "Bez obzira na to u kom se delu reke pesak vadi, gubitak sedimenata dovodi do odrona obale i gubitka domova", kaže Hackney. 

Uvoznici vide u tome priliku, a ne opasnost. "Sve se vrti oko para", kaže on. "Ako platite, doneće pesak u Vijetnam." 

- U saradnji sa Francescom Stevens i Nguyen Dieu Tu Uyenom. 

 

Trenutno nema komentara za vest. Ostavite prvi komentar...

Ostavi komentar